SZTUKA
KOMUNIKACJI INTERPERSONALNEJ
I.
KOMUNIKACJA I JEJ REGUŁY
Komunikacja to
proces wysyłania i odbierania wiadomości. Nie można się nie
komunikować. Najpierw musisz rozpoznać wzorce własnego
porozumiewania się i formy komunikacji innych. Następnie musisz
wiedzieć jak reagować i jak rozwijać różne strategie porozumiewania
się, by twój partner czuł się w kontakcie z tobą dobrze. Płynny
przepływ informacji jest konieczny, nie tylko dla dobrego
funkcjonowania grupy, ale również poszczególnej jednostki. Osoby
działające skutecznie z wielką łatwością rozpoznają i określają styl
komunikacji oraz sposoby poznawania świata drugiej osoby i bez trudu
się do nich przystosowują. Wszystko co robimy – sposób siadania,
poruszania się, ustawienia miejsca pracy, poruszania rękoma,
mówienia, zmiany tonu głosu, mimika, - jest formą komunikacji i
podlega subiektywnym regułom. Ze złamania reguł zarówno tych
niewerbalnych jak i werbalnych może wyniknąć zamieszanie,
zakłopotanie i bałagan. Gdy łamiesz reguły celowo w rezultacie
możesz rozwiązać problem lub wywołać humorystyczną reakcję.
II.
KOMUNIKACJA I INTENCJE
W samym sercu
skutecznego bycia kryje się rozróżnienie między zachowaniem i
intencją: tym co robisz, a tym, co właściwie chciałeś osiągnąć
poprzez to zachowanie, Jest to rozróżnienie decydujące, jeśli
zajmujemy się zachowaniami. Często to, co robisz, wcale nie daje ci
tego co chciałeś mieć. Twoje zachowanie jest oceniane nie na
podstawie dobrych intencji ale na podstawie formy przekazu i
konkretnych zachowań. Dzięki rozróżnieniu intencji w komunikacji
można uniknąć wielu powierzchownych, fałszywych i krzywdzących ocen,
konfliktów i niedomówień. Koncentrowanie się na regułach komunikacji
a nie na domniemanych intencjach pozwala rozwijać umiejętności
interpersonalne bez zbędnych napięć i konfliktów. Każdy twój
komunikat jest przepuszczany przez filtr subiektywnych przeżyć i
doświadczeń odbiorcy. Ludzie najczęściej słyszą to co chcą usłyszeć,
lub to co jest dla nich ochraniające. Dlatego jasność komunikacji i
jasne wyrażanie intencji często decyduje o sukcesie lub porażce.
Decyduje o tym czy ludzie się czują z nami dobrze.
II. PODSTAWOWE
SKŁADNIKI SKUTECZNEGO DZIAŁANIA
Potrzebujesz
trzech rzeczy by stać się rewelacyjnym specjalistą w dziedzinie
komunikacji.
1.
Musisz zdawać sobie sprawę
o jaki efekt ci chodzi – CEL
2.
Mieć bogactwo doświadczeń
zmysłowych, żeby dzięki nim zauważyć reakcje, których oczekujesz
– OSTROŚĆ POSTRZEGANIA
3.
Powinieneś być elastyczny,
zdolny do bardzo wielu różnych zachowań, abyś mógł sprawdzić jakie
reakcje one wywołują –
ELASTYCZNOŚĆ
IV.
PIERWSZE WRAŻENIE I NASTAWIENIE
Nigdy nie
otrzymasz drugiej szansy, aby zrobić dobre wrażenie.
Pierwsze
wrażenie możesz zrobić tylko raz.
Pierwszy kontakt
między ludźmi często decyduje o klimacie i przebiegu rozmowy.
W komunikacji
jest to jeden z kluczowych choć najczęściej niedocenianych momentów,
gdyż partnerzy sygnalizują wtedy swoje podstawowe potrzeby.
Pierwsze
wrażenie czasem okazuje się trafne, choć na pewno nigdy nie jest
kompletne.
Jeżeli więc leży
w Twoim interesie zachęcenie kogoś do współpracy i uniknięcie
pułapki stereotypu – możesz zadbać o klimat Waszego kontaktu,
dostrajając się w pełni do swego partnera i prowadząc go dyskretnie
i konsekwentnie tam gdzie chcesz by doszedł. To pozwoli uniknąć
nieporozumień i budową zaufanie.
V.
MOWA CIAŁA MOŻE POKAZAĆ WIĘCEJ NIŻ TYSIĄC SŁÓW
Gesty, mimika,
postawa ciała są zaszyfrowanym językiem ciała. Ta ,,niewerbalna
komunikacja” człowieka ma wiele możliwości wyrażania, również wtedy,
gdy on lub ona słowami wyraża coś zupełnie innego. Obowiązuje tutaj
reguła spójności, tak by to co w środku było zgodne z tym co na
zewnątrz. Nigdy jednak nie należy oceniać pojedynczego gestu samego
w sobie. Mowa ciała ma swoją własną gramatykę i interpunkcję i nie
,,słowo” wyrwane z kontekstu, lecz dopiero całe ,,zdanie” złożone z
gestów i postaw, nieświadomych sygnałów, wyłaniają prawdziwe i pełne
przesłanie mowy ciała.
1.
PRAKTYCZNE ZASTOSOWANIE STREF
DYSTANSU.
2.
ŚWIADOME ZASTSOWANIE DŁONI.
3.
GESTY RĘKI I RAMIENIA.
4.
BARIERY RĄK I NÓG.
5.
SYGNAŁY DAWANE OCZAMI.
6.
GESTY TERYTORIALNE.
7.
SPOSÓB TRZYMANIA SYLWETKI.
V. KOMUNIKACJA
WERBALNA
Jest tu mowa o
sile języka. Traktuje on o potrzebie upewnienia się, czy mówimy to,
co chcieliśmy powiedzieć, rozumienia tak jasno jak tylko to możliwe,
co inni mają na myśli i umożliwienia zrozumienia tego, co oni sami
myślą. Słowa są tanie: mowa płynie, nic
nie kosztując, a przecież ma ona moc wywoływania obrazów, dźwięków i
uczuć, o czym wie każdy poeta i specjalista od reklamy. Mogą one
tworzyć i niszczyć relacje, zrywać kontakty dyplomatyczne,
prowokować pojedynki i wojny.
Język
jest narzędziem ; komunikacji i dlatego słowa znaczą tylko to, co
ludzie uzgodnili, że znaczą. Jest to wspólny sposób komunikowania
sensu naszych doświadczeń. Bez niego nie byłoby podstawy dla
społeczności takiej, jaką znamy.
Myślimy, mówimy i komunikujemy się z otoczeniem głównie
przy pomocy jednego preferowanego systemu reprezentacji sensoryczne,
wiele słów związanych jest z określonym zmysłem: wzroku, słuchu,
czucia. Kiedy nawiązujecie kontakt z jakąś osobą, ona myśli w jednym
z trzech systemów reprezentacji: generuje wyobrażenia wzrokowe
albo ma odczucia lub słyszy dźwięki.
W procesie komunikacji niezbędne jest więc poznawanie i
używanie języka twojego partnera. W przeciwnym wypadku to jest tak
jakby mówiono trzema różnymi językami, a żaden z nich nie był
zrozumiale słyszany i dobrze rozumiany.
VII.
REGUŁY KONSTRUKTYWNEGO POROZUMIEWANIA SIĘ
NIE OCENIAJ
NIE UOGÓLNIAJ
NIE INTERPRETUJ
NIE DAWAJ
DOBRYCH RAD
DAJ SIĘ POZNAĆ
KONCENTRUJ SIĘ
NA PARTNERZE
POZNAJ PARTNERA
PRZEKAZUJ
INFORMACJE ZWROTNE
NADAWCO |
ODBIORCO |
Oddzielaj sprawy ważne od
mniej ważnych |
Nie przeszkadzaj
|
Mów do partnera a
nie o nim |
Daj czas i uwagę
|
Wyrażaj potrzeby,
obawy, uczucia |
Sprawdzaj czy
dobrze rozumiesz |
,,Narzędzia” skutecznego słuchania
A. DOSTROJENIE |
- pozycja ciała
|
|
- tempo i siła
mówienia |
- odniesienie do
nastroju partnera |
-
poziom oddechowy |
B. PARAFRAZA |
-
uwaga |
|
-
zainteresowanie |
-
zrozumienie |
-
odniesienie do tematu |
C. PROWADZENIE |
-
utrzymanie dostrojenia |
|
-
porządkowanie chaotycznych wypowiedzi |
- ośmielanie |
- zadawanie
pytań |
|